Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, έχει επανειλημμένα απειλήσει με την επιβολή δασμών σε ευρωπαϊκά προϊόντα, μία κίνηση που θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στις εμπορικές σχέσεις ΗΠΑ-ΕΕ και, κατ' επέκταση, στην ελληνική οικονομία. Οι πιο πρόσφατες ανακοινώσεις του μιλούν για δασμούς 30% σε εισαγωγές από την Ευρωπαϊκή Ένωση, με έναρξη ισχύος την 1η Αυγούστου, αν και συχνά αυτές οι προθεσμίες μετατίθενται λόγω διαπραγματεύσεων.
Ποια Ευρωπαϊκά Προϊόντα Απειλούνται;
Οι απειλούμενοι δασμοί του Τραμπ στοχεύουν ένα ευρύ φάσμα ευρωπαϊκών προϊόντων, με στόχο την εξισορρόπηση του εμπορικού ισοζυγίου και την προστασία της αμερικανικής παραγωγής. Αν και οι ακριβείς λίστες μπορεί να αλλάζουν, οι κυριότερες κατηγορίες που βρίσκονται στο στόχαστρο περιλαμβάνουν:
Αυτοκίνητα και Ανταλλακτικά: Η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία, με κολοσσούς όπως η Mercedes-Benz, είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένη. Οι ΗΠΑ έχουν ιστορικά επιβάλει δασμούς 25% σε ευρωπαϊκά φορτηγάκια και 2,5% σε επιβατικά αυτοκίνητα, αλλά ο Τραμπ έχει απειλήσει με πολύ υψηλότερα ποσοστά.
Φαρμακευτικά Προϊόντα: Παρόλο που οι ΗΠΑ εισάγουν μεγάλο όγκο φαρμακευτικών προϊόντων από την ΕΕ (λόγω και των εγκαταστάσεων αμερικανικών φαρμακευτικών εταιρειών σε χώρες της ΕΕ), αυτή είναι μια κορυφαία κατηγορία εισαγωγών που βρίσκεται συχνά στο στόχαστρο.
Αεροναυπηγική: Προϊόντα όπως αεροσκάφη και ανταλλακτικά, συχνά στο επίκεντρο εμπορικών διαφωνιών, ενδέχεται να επηρεαστούν.
Γεωργικά και Αγροδιατροφικά Προϊόντα: Αυτή είναι μια κατηγορία με ιδιαίτερη ευαισθησία και για την Ελλάδα. Στο παρελθόν έχουν απειληθεί ή επιβληθεί δασμοί σε:
Τυριά (όπως η φέτα)
Ελαιόλαδο
Επιτραπέζιες ελιές
Κρασιά και αλκοολούχα ποτά (π.χ. bourbon από τις ΗΠΑ ως αντίποινα, αλλά και ευρωπαϊκά κρασιά προς τις ΗΠΑ)
Κονσερβοποιημένα ροδάκινα
Άλλα τρόφιμα όπως βελγική σοκολάτα, ιρλανδικό βούτυρο κ.ά.
Χάλυβας και Αλουμίνιο: Ήδη έχουν επιβληθεί δασμοί 25% σε χάλυβα και αλουμίνιο, πλήττοντας βιομηχανίες εντός της ΕΕ.
Ηλεκτρονικά και Χημικά Προϊόντα.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει χαρακτηρίσει τους δασμούς αυτούς ως "απολύτως απαράδεκτους" και έχει δηλώσει έτοιμη για αντίμετρα, τα οποία ενδέχεται να περιλαμβάνουν δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα, όπως το ουίσκι μπέρμπον, αυτοκίνητα, και αεροσκάφη.
Πώς Επηρεάζεται από τους Δασμούς η Ελλάδα;
Αν και η Ελλάδα δεν συγκαταλέγεται στις μεγαλύτερες εξαγωγικές δυνάμεις προς τις ΗΠΑ σε σχέση με χώρες όπως η Γερμανία ή η Ιταλία, οι δασμοί Τραμπ αναμένεται να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία, τόσο άμεσα όσο και έμμεσα:
Άμεσες Επιπτώσεις στις Εξαγωγές:
Ακριβότερα Ελληνικά Προϊόντα: Η επιβολή δασμών καθιστά τα ελληνικά προϊόντα ακριβότερα για τους Αμερικανούς καταναλωτές, μειώνοντας την ανταγωνιστικότητά τους έναντι των αμερικανικών ή άλλων προϊόντων τρίτων χωρών που δεν υπόκεινται σε αντίστοιχους δασμούς.
Πλήγμα στα Αγροδιατροφικά: Ο αγροδιατροφικός τομέας της Ελλάδας, ο οποίος αποτελεί σημαντικό μέρος των εξαγωγών προς τις ΗΠΑ (περίπου 31% του συνολικού εξαγωγικού καλαθιού), θα πληγεί ιδιαίτερα. Προϊόντα όπως οι επιτραπέζιες ελιές, το ελαιόλαδο, η φέτα και το κρασί έχουν ήδη δει τις πωλήσεις τους να επηρεάζονται από προηγούμενες απειλές ή επιβολές δασμών. Για παράδειγμα, η αγορά των ΗΠΑ είναι η μεγαλύτερη για τις ελληνικές επιτραπέζιες ελιές.
Άλλα Βιομηχανικά Προϊόντα: Προϊόντα όπως το αλουμίνιο και το τσιμέντο, όπου η Ελλάδα έχει εξαγωγική δραστηριότητα προς τις ΗΠΑ, θα αντιμετωπίσουν επίσης προκλήσεις.
Έμμεσες (Δευτερογενείς) Επιπτώσεις:
Μείωση Εξαγωγών σε Ενωσιακούς Εταίρους: Το 65% των ελληνικών εξαγωγών κατευθύνεται σε άλλες χώρες-μέλη της ΕΕ. Εάν οι δασμοί Τραμπ πλήξουν σοβαρά τις οικονομίες αυτών των χωρών (π.χ., Γερμανία, Γαλλία), θα μειωθεί η αγοραστική τους δύναμη, κάτι που θα οδηγήσει σε χαμηλότερη ζήτηση για ελληνικά προϊόντα στις ευρωπαϊκές αγορές. Αυτή η "παράπλευρη απώλεια" μπορεί να είναι σημαντικότερη από το άμεσο πλήγμα στις εξαγωγές προς τις ΗΠΑ.
Επίδραση στις Επενδύσεις: Η αβεβαιότητα που προκαλούν οι δασμοί μπορεί να αποτρέψει ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα και την Ευρώπη γενικότερα, καθώς οι εταιρείες γίνονται πιο επιφυλακτικές λόγω του αυξημένου εμπορικού κινδύνου.
Επιβράδυνση της Οικονομικής Ανάπτυξης: Μια γενικευμένη επιβράδυνση στην ευρωζώνη, ως αποτέλεσμα των δασμών, θα επηρεάσει αναπόφευκτα και την Ελλάδα, η οποία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την οικονομία της ΕΕ. Μελέτες έχουν εκτιμήσει ότι μια γενικευμένη αύξηση δασμών 10% στις εξαγωγές της ΕΕ προς τις ΗΠΑ θα μπορούσε να μειώσει το ελληνικό ΑΕΠ.
Αντιδράσεις και Μελλοντικές Προοπτικές
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διατηρεί ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με τις ΗΠΑ, επιδιώκοντας μια συμφωνία έως την 1η Αυγούστου για την αποφυγή των δασμών. Ωστόσο, έχει ξεκαθαρίσει ότι είναι έτοιμη να λάβει αναλογικά αντίμετρα εάν οι απειλές του Τραμπ υλοποιηθούν, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει σε έναν ευρύτερο εμπορικό πόλεμο.
Η ελληνική κυβέρνηση και οι εξαγωγικοί φορείς παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις, ελπίζοντας σε εξαιρέσεις για συγκεκριμένα ελληνικά προϊόντα, όπως είχε συμβεί εν μέρει και κατά την προηγούμενη θητεία Τραμπ. Ωστόσο, η γενική εκτίμηση είναι ότι η Ελλάδα, ως μέλος της ΕΕ, θα υποστεί αναπόφευκτα τις συνέπειες μιας κλιμάκωσης των εμπορικών εντάσεων.
Η διασφάλιση ενός σταθερού και προβλέψιμου διεθνούς εμπορικού περιβάλλοντος είναι ζωτικής σημασίας για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις και την οικονομική ανάκαμψη της Ελλάδας.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου